Này nhé, nghe tôi kể chuyện.
Chuyện về … những con đường.
Mỗi con đường tôi đi qua, ít nhiều cũng gợi nhớ đôi điều trong tôi, dù nhẹ nhàng hay chỉ là thoảng qua cũng làm tôi ghi nhớ.
Quê nhà
Về quê … tôi luôn tâm niệm là những giờ khắc yên bình. Về quê … cũng là đi lại trên những con đường được gọi tên Kỷ Niệm. Lần nào cũng thế, khi về quê, dù thế nào tôi cũng phải đi lại những con đường cũ, nó trở thành một thói quen, một điều thân thuộc trong cuộc sống không dễ gì quên lãng. Mỗi con đường như một gợi nhớ, khơi dậy trong tâm trí tôi một thời khắc trong quá khứ, một thời tuổi nhỏ, hồn nhiên vô tư và yên bình.
Nên tôi ngồi kể lại, những thói quen gắn tên kỷ niệm với những con đường … như một lần tâm sự thật thà về tuổi thơ, về quê nhà …
Đó là con đường 1-5. Tất nhiên không đi trên con đường này thì không thể về đến nhà. Đường không đẹp hay chẳng có gì đặc biệt, thế nhưng chỉ cần nhìn thấy nó là một nỗi háo hức lại dâng tràn, bởi một lẽ rất đơn giản, đã tới nhà.
Đó là đoạn đường không đầy 100m, nối liền Trường Tiểu học Nguyễn Du và Trường THCS Lê Quí Đôn. Mỗi lần ngang qua đoạn đường này thì hình ảnh một cậu bé mắt mũi tèm nhem chạy bộ giữa trưa trời nắng gắt luôn rõ rệt trong tâm trí tôi, rõ như in, như mới vừa hôm qua. Thế mà thoáng một chốc đã hơn 18 năm. Ngày ấy, một cậu bé vì lơ đễnh mà quên mất việc chuẩn bị quyển tập Kiểm Tra bao bìa dán nhãn cẩn thận như lời Cô giáo dặn. Vào lớp thấy bạn bè hăm hở khoe nhau quyển tập trắng mới tinh, cậu chỉ biết hoảng sợ, tèm nhem chạy đi tìm mẹ. Trong tâm trí của mình, tôi nhớ lúc ấy tôi không cần biết phải làm gì, chỉ biết là hôm nay mẹ có đi dạy, và điều duy nhất mà tôi có thể làm là chạy ngay qua Trường tìm mẹ. Sau đó, mọi chuyện đã giải quyết xong và ổn thỏa. Là vì nhờ có mẹ. Nhắc lại kỷ niệm này, dù hơi buồn cười vì chẳng có gì để kể nhưng ít ra từ năm đó, 7 tuổi, và mãi đến bây giờ như là một qui luật, hễ cứ gặp bất cứ khó khăn trở ngại nào từ cuộc sống, việc đầu tiên tôi làm là không phải nghĩ ra cách để giải quyết mà lại là nghĩ về mẹ. Cho nên, tôi vẫn hay đi lại quãng đường 100m đó, để sống lại cảm giác ngày xưa, cảm giác thở phào nhẹ nhõm khi được Mẹ bao bìa dán nhãn xong 1 quyển tập trắng mới tinh, mượn chiếc xe đạp mini của một cô giáo và chở tôi về lại trường. Tôi biết – suốt cuộc đời này tôi chỉ có thể thở phào nhẹ nhõm đến như thế khi được Mẹ yêu thương và che chở.
Đó là đoạn đường 4km mà ngày đó, có một cậu học trò Phổ thông trung học dùng chiều dài quãng đường để thực hiện bài tập thể dục mỗi buổi sáng cho mình, mà mục đích là … nghe Khánh Ly hát Mùa Thu Trong Mưa. Bài tập đó thường bắt đầu lúc 5h sáng, kết thúc vào lúc 6h và có một khoảng thời gian thú vị nhất giữa bài tập là từ 5h30 đến 5h50 tại 1 quán café ở ngã 4 Công viên thị xã. Đó là khoảng thời gian ngồi bên vỉa hè (đích thực là vỉa hè ), trước một quán café sớm dành cho những người thể dục cao niên, nhâm nhi café và thưởng thức nhạc. Mà cũng kỳ, ngồi vỉa hè riết rồi quen nên chẳng màng mang theo tiền để đường hoàng vào quán ngồi mà nghe nhạc. Nhưng nhờ vậy mà hóa ra lại hay. Cảm giác ngồi vỉa hè, dưới ánh đèn vàng hắt xuống đường, tiếng hát Khánh Ly vang dội : chiều mưa không có em, bờ đá công viên âm thầm, … tất cả tạo nên cảm giác khó tả, vừa đê mê vừa thích thú. Còn nhớ ngày đó chẳng biết yêu đương cũng chẳng biết sầu muộn, thế mà thích nhạc, thích nghe Mùa Thu Trong Mưa với giọng hát Khánh Ly. Thói quen nghe Khánh Ly mỗi buổi sớm như thế trở thành lý do chính đáng để duy trì bài thể dục buổi sáng. Và niềm đam mê âm nhạc mãnh liệt hơn chắc cũng từ đó!
Đó là quãng đường vòng đủ dài ôm quanh thị xã. Điểm bắt đầu là nhà và kết thúc cũng chính là nhà mình. Cơm nước buổi tối, tắm táp xong là tôi cho xe thả nhẹ con đường vòng này. Đi qua từng con đường, từng góc quanh, và … từng kỉ niệm. Đi qua hết, thu lại hết những gì mình cần thấy, cần nhìn và cần ôn lại : là nhà đứa bạn mà bây giờ bạn đã trôi vào miền vĩnh hằng không cho mình còn cơ hội nghe bạn trút tâm sự bên ly cafe, là ngôi trường lúc nào cũng mở miệng là không thích nhưng không bao giờ bỏ được cảm giác lén lút nhìn vào mỗi khi ngang qua, là ngôi nhà có cây mận trước sân mỗi lần có trái là Bà gởi xuống nhà cho 2 đứa cháu mà bây giờ chỉ còn lại gốc, là quán nước mía mà cả đám bạn mỗi lần mỗi đứa phải uống tận 2 ly mới thỏa , … để làm gì? Để nhớ, nhớ da diết. Những điều được gọi tên là kỷ niệm, không muốn mất đi mà lại không thể níu giữ nên chỉ còn cách hay nhất là ôn lại. Ôn lại để được sống trong kỉ niệm, say trong kỷ niệm và buồn trong kỷ niệm.
Rồi ra đi, vì mưu sinh vì cuộc sống, … nhưng có điều chắc chắn lại trở về, tranh thủ để trở về, để lại vòng vòng theo từng con đường, từng góc phố, để sống lại những kỷ niệm mà mãi mãi trong một đời, ai cũng phải cưu mang.
(Viết cho lần về quê 30/4/2006)
